Πέμπτη 13 Αυγούστου 2015

ΟΙ διαδικασίες επιστρατεύονται για να υποτάξουν το χρόνο



Ένα μονόπρακτο για να τιμήσουμε τη μέρα
«Οι διαδικασίες επιστρατεύονται για να υποτάξουν το χρόνο»

«Ο χρόνος είναι μαλακός και απέραντος». Γ. Ρίτσος « Όταν έρχεται ο ξένος».
Πρωταγωνιστές: τα νέα και φρέσκα πρωτοπαλίκαρα του συστήματος, αυτά που αντικατέστησαν τα παλιά και κουρασμένα.
Αφού χόρεψαν επί 22ώρες? στο σκοπό του κουαρτέτου κατάφεραν και έφεραν άρον  -  άρον επί σκηνής, δηλ στη βουλή των Ελλήνων, τη νέα πράξη του ατελείωτου έργου- μνημόνιου, που παίζεται για το καλό μας: « Οι διαδικασίες θα υποτάξουν το χρόνο».
Διαδικασίες: Γυναικείες φιγούρες με μάτια άδεια και πρόσωπο ανέκφραστο. Από το στόμα τους βγαίνουν μόνο απειλές και εκβιασμοί. Στο κεφάλι τους για μαλλιά κρέμονται σχοινιά μεγάλα, που πετάνε δεξιά, αριστερά. Τα χέρια τους καταλήγουν αντί για δάχτυλα σε σχοινιά  σε όλα τα είδη και μεγέθη.
Μπαίνουν στους διαδρόμους της βουλής και τα πετάνε δεξιά κι αριστερά, κυνηγάνε το χρόνο, για να τον δέσουν, να τον υποτάξουν. Εκείνος όμως δεν είναι στα μέτρα τους, αδύνατον να τον ελέγξουν.
Άλλος ήταν ο στόχος τους: δημιούργησαν το στρόβιλο, παρέσυραν και έδεσαν μέσα στα πλοκάμια τους το πολιτικό προσωπικό, που έτρεξε μαζί τους στο κυνήγι του χρόνου. Έσφιξαν θηλιές και κόμπους στο μυαλό, στη σκέψη και στη γλώσσα τους.
Ποιος θα μπορέσει να τους αντισταθεί;
Υπάρχει μια άλλη φιγούρα, ο αντίποδάς τους, η ελεύθερη σκέψη.
Το πρόσωπό της είναι λαμπερό, τα μάτια της εκπέμπουν όλα τα συναισθήματα: χαρά, θυμό, πόνο, θαυμασμό, έκπληξη, ενθουσιασμό, ελπίδα…
Από τα χείλη της βγαίνουν λέξεις δυνατές, καθαρές, απείθαρχες, όπως: δουλειά, υγεία, μόρφωση, ασφάλεια…
Τα μαλλιά της χυτά πάνω στους ώμους τ’ ανεμίζει ο αγέρας… και τα χέρια της ελεύθερα μπορούν να εκφράσουν ό,τι αισθάνεται: άρνηση,  θυμό, χαιρετισμό, διαδήλωση, αντίσταση…
Αυτό είναι η μαγική της δύναμη, με μια χειρονομία της οι διαδικασίες θα κάνουν στοπ, αλλά η αναμέτρηση μεταξύ τους συνεχίζεται αδιάκοπα. Στο τέλος αυτού του 24ωρου οπωσδήποτε αγώνα, το βέβαιο είναι ότι το πολιτικό προσωπικό που έσπευσε στο κάλεσμα των διαδικασιών να υποτάξουν το χρόνο, θα υπογράψει εξαντλημένο ΝΑΙ στο μνημόνιο. Η ελεύθερη σκέψη θα είναι όρθια.
Την επομένη το πανελλήνιο θα προσεύχεται στη  Μεγαλόχαρη να μας λυπηθεί….
Κοζάνη 13-8-2015
                                                                                                        Γκουτζιαμάνη Γιάννα
                                                                                                                  φιλόλογος



Τετάρτη 12 Αυγούστου 2015

Μια παράσταση μη κανονική



Μια παράσταση μη κανονική
Το έργο:
   ;αδοπάνα νασιρύγ  αλΟ’
Κι όμως ο ήλιος βγαίνει από την ανατολή και δύει στη δύση
Ο χρόνος: Μνημονιακή εποχή
Ο χώρος: Το πανελλήνιον
Ο συγγραφέας: Ένα γκόλντεν μπόυ, συνεπικουρούμενο από εθελοντές συναδέλφους του.
Η σκηνή: 1ο επίπεδο: το 18θεο της Ευρώπης
                  2ο επίπεδο: Το εκλεγμένο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας
                  3ο επίπεδο: Ο λαός – χορός.
Ένας από τους θεατές: ο κοινός νους
Ο θίασος: Πολιτικοί άνδρες και γυναίκες στους οποίους ο συγγραφέας προσέδωσε όνομα με κοινή κατάληξη σε –ιτης, δανεισμένη από τη λέξη κοπρίτης: Σημιτίτης, Παπανδρίτης, Παπαδημίτης, Βενιζελίτης, Σαμαρίτης, Μπακογιανίτη, Βορίτης, Αδωνίτης, Καμενίτης, Τσιπρίτης,Παυλοπουλοπίτης, Θεοδωρακίτης, Γενηματίτη, Γεροβασιλίτη  και κομπάρσοι  βουλευτίτες.

Το έργο πρωτότυπο ως κείμενο. Οι ηθοποιοί λένε εκφράσεις και λέξεις, που παίρνουν μέσα από ένα κουτί  που τοποθετήθηκε στον εγκέφαλό τους και είναι ποτισμένες με ένα αρωματικό υγρό, ώστε να έχουν αυτόματα 2 όψεις και να διαβάζονται με το ανάποδο νόημα.
Τρέχουν και στριμώχνονται να καθίσουν σε μια καρέκλα που γράφει με χρυσά γράμματα «εξουσία», για να γίνουν αυτό το «άλλο», να αισθανθούν μεγάλοι, σπουδαίοι και προπαντός ότι ανήκουν σ’ έναν ανώτερο κόσμο και έχουν τους άλλους στα πόδια τους.
Πρέπει να δείξουμε κατανόηση σ’ αυτό, διότι δούλεψαν σκληρά για να φτάσουν εκεί. Πέρασαν από δύσκολες εξετάσεις και τώρα πρέπει να είναι μονίμως γονατιστοί, να ενεργούν κατ’ εντολή και να πασχίζουν να πείσουν τους άλλους, τους από κάτω τους, ότι το μαύρο είναι άσπρο και ότι η κανονικότητα που ήξεραν , δεν υπάρχει πλέον.
Και πάνω που χάρηκαν ότι πήραν τη θέση που τους άξιζε και έγιναν οι πρωταγωνιστές, ήρθε ο συγγραφέας-αφεντικό και έφερε τους δευτεροκλασάτους και τους πρωτοκλασάτους ρόλους και πρέπει τώρα  να σκύβουν και να στριμώχνονται περισσότερο.
Οι δευτεροκλασάτοι ρόλοι 3 στο προηγούμενο επεισόδιο, τώρα αυξήθηκαν σε 4 και βαφτίστηκαν επί τω καλλιτεχνικό « κουαρτέτο», κατ’ ευφημισμόν και παίζουν στο δεύτερο επίπεδο, στη σκηνή β’.
Ο ρόλος τους κοστούμι κομμένο και ραμμένο, τον παίζουν άριστα, απαρέγκλιτα: επιθεωρητές με ύφος και στάση ατσάλινη. Στην παραμικρή ανυπακοή ή αν ακούσουν προτάσεις και λέξεις όπως: δικαιώματα, κοινωνική δικαιοσύνη, δημόσια αγαθά, θέσεις εργασίας, παθαίνουν αμέσως αλλεργία και αντιδρούν με ένα πιστόλι αόρατο στον κρόταφο του απέναντι. Και τότε όλα γίνονται όπως πρέπει.
Ο κοινός νους που ξέρει ότι η κανονική στάση του ανθρώπου είναι να είναι όρθιος και να αντιδρά σε ό,τι δεν του αρέσει, ή όταν του επιβάλλουν πράγματα άγρια, π.χ. κοινωνική αδικία, ληστεία, στέρηση, ανεργία, φόρους, ακρίβεια, αυταρχισμό….. απορεί, θίγεται και θυμώνει. Μα γιατί δεν αντιδρούν;
Ώσπου ανέλπιστα έρχεται στη σκηνή μια φιγούρα και άλλη μια με μπόι, ανάστημα και ύφος αυστηρό, αγέρωχες  και με τη σιγουριά της γνώσης και τον αέρα της ελεύθερης σκέψης εκστομίζουν το ΟΧΙ που κοστίζει τον αποκλεισμό από την καρέκλα.
Να λοιπόν το δείγμα της κανονικότητας, σκέφτεται ο κοινός νους. Η εξαίρεση υπάρχει, που επιβεβαιώνει τον κανόνα.
Και τότε έρχονται στη σκηνή , με ανάποδη σειρά οι πρωτοκλασάτοι. Αυτοί παίζουν στο ανώτερο επίπεδο, στη σκηνή α’.
Είναι καλά εκπαιδευμένοι  στο ρόλο τους, το σχέδιο μελετημένο από ηλεκτρονικό εγκέφαλο διεστραμμένο.
Αυτοί λοιπόν είναι το 18θεο της Ευρώπης, που συνεδριάζει κεκλεισμένων των θυρών και έχει μια αποστολή, να υπηρετεί τις τράπεζες, το θησαυρό των αφεντικών, των γκόλντεν μπόυς.
 Η σκηνή απλώνεται ολόκληρη. Το έργο μας αποκαλύπτει ανάποδα, ως τελευταία, την πρώτη πράξη, όπου ο Τσιπρίτης ανεβαίνει στην α’ σκηνή, για να διαπραγματευτεί το δίκιο του λαού του, την εθνική κυριαρχία, την αξιοπρέπεια.
 Και τότε αρχίζει αυτό το ανάποδο του έργου: Παίζει τόσο καλά το ρόλο του, που ο κοινός νους δεν μπορεί να διακρίνει, εάν ο διεστραμμένος εγκέφαλος μπέρδεψε κάποιο καλώδιο στον εγκέφαλο του Τσιπρίτη, ή εάν ο συγγραφέας του ράντισε τον εγκέφαλο και κατάφερε μ’ ένα αυτοματοποιημένο σύστημα να φέρει πίσω στη β’ σκηνή αναποδογυρισμένες όλες τις λέξεις και τις φράσεις που έλεγε πριν πάει εκεί.  
Τον ακούνε οι συμπρωταγωνιστές του και παθαίνουν ένα μεταδοτικό σοκ. Ο εγκέφαλός τους μπερδεύει το πριν με το τώρα και οι λέξεις και οι φράσεις βγαίνουν με άλλο νόημα.
 Και όχι μόνο. Καθήλωσε και το χορό-λαό, που παρακολουθεί από τη σκηνή γ’. Με το συγκλονιστικό του ρόλο, τον έκανε να  νιώσει  ανατριχίλα, εκείνο το τραυματικό σοκ.
 Ήταν βέβαιος ο χορός-λαός στην αρχή για τους εκλεκτούς του βουλευτίτες, ότι θα βγάλουν τη χώρα από το μνημόνιο, γιατί φώναξε εκείνο το ηχηρό ΟΧΙ σε 3ο μνημόνιο  και ότι θα αγωνιστούν για την κάθαρση από την προηγούμενη τραγωδία και τάσσεται στο πλευρό τους.
Έκπληκτος βλέπει το κουαρτέτο να μπαίνει στη σκηνή και τους εκλεκτούς του εκπροσώπους να υπογράφουν γονατιστοί ΝΑΙ στις εντολές τους, εκεί που θα έπρεπε ΟΧΙ. Κα να μιλάνε με λέξεις και φράσεις που έχουν αντίθετο νόημα και ότι τίποτα πλέον δεν είναι όπως πριν, δεν ζούμε στην εποχή της κανονικότητας.
 Ο χορός παραπατάει, προσπαθεί να καταλάβει.
Τώρα με ποιόν θα πάει; Ποιος είναι με το δίκιο;
Ταράζεται ο κοινός νους στη σκέψη ότι μπορεί να πάθει το ίδιο. Αισθάνεται το οξυγόνο να λιγοστεύει. Και τότε καταλαβαίνει ότι πολλές οθόνες, στημένες παντού, ρίχνουν στον αέρα μεγάλες δόσεις από το αρωματικό υγρό που ποτίζει τον εγκέφαλο, τις λέξεις και τη σκέψη, για να χάσουν την κανονικότητά τους. Το είναι του αντέδρασε και έτρεξε να βγει έξω στον καθαρό αέρα, στον ήλιο που βγαίνει ακόμα από την ανατολή και δύει στη δύση.
  Κοζάνη 10-8-2015 
                                                                                                    Γκουτζιαμάνη Γιάννα
                                                                                                         φιλόλογος                                                    


Σάββατο 8 Αυγούστου 2015

Οι λέξεις διαμαρτύρονται, ο Θουκυδίδης έρχεται να μας συνδράμει


                                                      

«Για να δικαιολογούν τις πράξεις τους άλλαζαν ακόμα και τη σημασία των λέξεων. Η παράλογη τόλμη θεωρήθηκε ανδρεία και αφοσίωση στο κόμμα, η προσωπική διστακτικότητα θεωρήθηκε δειλία που κρύβεται πίσω από εύλογες προφάσεις και η σωφροσύνη προσωπίδα της ανανδρίας. Η παραφορά θεωρήθηκε ανδρική αρετή, ενώ η τάση να εξετάζονται προσεκτικά όλες οι όψεις ενός ζητήματος θεωρήθηκε πρόφαση για υπεκφυγή.»

 ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑΙ

Βιβλίο 3, Κεφάλαιο 82, παρ. 4


Ελπίδα: λέξη ανάλαφρη, χαρούμενη, δυνατή. Την έσπειρε η φύση μέσα στην καρδιά του ανθρώπου. Εκεί είναι η φωλιά της. Προορισμός της η άμυνα στις επιθέσεις του κακού. Όπλα της τα φτερά της που σαν έλικας αναζωογονούν την καρδιά και απωθούν το κακό. Τρέφεται από τις ανάγκες και τα θέλω του ανθρώπου, σύμμαχος που δυναμώνει την ψυχή.
Αξιοπρέπεια: Λέξη στιβαρή, σοβαρή, ακέραιη. Πατάει σε δυο κολόνες: αξία και πρέπει. Πάει και τοποθετείται στο μέτωπο εκείνου που την καλεί, γιατί αποφάσισε να την ασπαστεί και να την υπερασπιστεί.. Στα χέρια της κρατάει ζυγαριά. Στη μια πλευρά της τοποθέτησε τα λόγια και στην άλλη τα έργα και τις πράξεις των ανθρώπων.
Η τιμή της ακριβή, δεν συγχωρεί τα λάθη, δεν επιτρέπει τα μισά.
Το ζύγι της αυστηρό και ακριβοδίκαιο. Η ισορροπία ανάμεσα στα δυο εύθραυστη και ανά πάσα στιγμή μεταβαλλόμενη είτε από τις έσωθεν αδυναμίες του ανθρώπου, είτε από τις έξωθεν προκλήσεις.
Η πλευρά με τις λέξεις διαλεγμένες: αρετή, τόλμη, ελευθερία, αλήθεια, τιμή, εντιμότητα, δίκιο, δημοκρατία, σεβασμός, εταίρος, εργασία, ζωή αντιπαλεύουν πάντα το αντίθετό τους: ψέμα, υποκρισία, ατιμία, άδικο, αυταρχισμός, εκβιασμός, φόβος, δουλεία, τρομοκρατία, δανειστές, σύστημα, ισχύς, ανεργία, θάνατος.
Η πλευρά με τα έργα και τις πράξεις: εργασία, αλληλεγγύη, διάλογος κόντρα στις: απάτη, ληστεία, πυγμή, εκβιασμός, συντριβή, ταπείνωση.
Και τα δύο στιγματίζουν εκείνον που τις ξεστομίζει, ή τις διαπράττει.

Συνέβη στην πλατεία Συντάγματος, στην Αθήνα του Θουκυδίδη, του πατέρα της «ιστορίας» που συνέγραψε τα «8 βιβλία» διερευνώντας  την αλήθεια, για να την μάθουν οι άνθρωποι στους αιώνες.
Παρακολουθεί ο Θουκυδίδης με προσοχή το έργο που παίζεται εδώ και 6 μήνες με τίτλο: « Διαπραγματεύσεις Ελλάδας, Ε.Ε., Δ.Ν.Τ.» και φαίνεται να οδεύει προς την τελευταία του πράξη.
Στην πλατεία Συντάγματος λοιπόν ευφραίνεται η ψυχή του, ότι η ελπίδα  πήρε τη θέση της στην καρδιά του ελληνικού λαού και γιγαντώθηκε, η αξιοπρέπεια  αντίστοιχα στο μέτωπο της «Ελλάδας του φωτός και του πνεύματος» και έλαχε σε ένα νέο πολιτικό άνδρα η τιμή να τις φωνάξει και το πλήθος απάντησε με ένα ηχηρό ΟΧΙ στην υποταγή, για να φτάσει ως την Ευρώπη και τον κόσμο όλο, για να δει η ανθρωπότητα το έγκλημα που συντελείται: Ανελέητοι δανειστές, ισχυροί του χρήματος θέλουν να ξεριζώσουν την ελπίδα από την καρδιά της, να μουντζουρώσουν και να διαγράψουν  την αξιοπρέπεια, να ταπεινώσουν την πατρίδα του Αριστοτέλη, του Πλάτωνα, της Αντιγόνης, του Αισχύλου.
7 Ιουλίου. Η σκηνή μεταφέρεται στις Βρυξέλλες. Το τοπίο μουντό, χωρίς τον ευεργετικό ήλιο που θωπεύει και ημερεύει τα πνεύματα.
Το σκηνικό: Σφραγισμένες αίθουσες, με ελεγχόμενο οξυγόνο και το τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Οι πρωταγωνιστές 28 απέναντι σε έναν, το νέο πολιτικό άνδρα που φέρνει το ΟΧΙ της Αθήνας.
Αλλά
Το ΟΧΙ δεν μπήκε στην αίθουσα, το ανίχνευσε ο ηλεκτρονικός έλεγχος και το απέκλεισε ως επικίνδυνο για τρομοκρατική ενέργεια.
Επάνω στο τραπέζι χορεύουν οι λέξεις: πρόγραμμα, λιτότητα, δάνειο, τόκοι, τράπεζες, περικοπές, απολύσεις.
17 ώρες κράτησε η πράξη και στο τέλος ο νέος πολιτικός άνδρας έσκυψε και υπέγραψε τη συμφωνία: «Παραδίδομε άνευ όρων και αμετάκλητα τη χώρα μας στους δανειστές.» Το έργο δεν είχε κάθαρση, παρά μόνο επικήδειο. Και κάτι ακόμα, συντελέστηκε και άλλο έγκλημα: Οι λέξεις βιάστηκαν, ευνουχίστηκαν.
13 Ιουλίου
Ο πολιτικός άνδρας έρχεται στην Αθήνα, στην τηλεόραση πλέον και όχι στις πλατείες, με ραμμένη στην πλάτη του τη λέξη ήττα και το μέτωπο άδειο. Τώρα τραυλίζει λέξεις μπερδεμένες. Η ελπίδα και η αξιοπρέπεια είναι πλέον  αγνοούμενες.
Το έργο φαίνεται πως δεν τελειώνει. Οι λέξεις δεινοπαθούν, διαμαρτύρονται ότι τις κακοποιούν, τις βιάζουν, τις αρπάζουν και τις πασαλείφουν, τις κουρελιάζουν, τις πετάνε απρόσεκτα.
Και ο κόσμος; Τι θα κάνει αυτός ο λαός ο πάντα ευκολόπιστος και πάντα προδομένος; Τι μπορεί να κάνει;
Τρέχει δεξιά και αριστερά, να ακούσει, να μάθει, να καταλάβει. Καινούργιες λέξεις τον βαραίνουν: ήττα, σύγχυση, προαπαιτούμενα, περικοπές, μνημόνιο, ανεργία, απολύσεις, φόροι, αβεβαιότητα, ανασφάλεια…
Ποιός θα τον βοηθήσει να δει καθαρά, να τολμήσει να πάρει γενναίες αποφάσεις; Τι έφταιξε; Ποιος είχε το δικαίωμα να πετάξει την ελπίδα και την αξιοπρέπεια;
Ο Θουκυδίδης έρχεται να μας συνδράμει, μας δείχνει το δρόμο: Να καθαρίσουμε τις λέξεις, να τις φυλάξουμε και να τις φωνάξουμε όταν το καλεί η ανάγκη.
Μόνο έτσι θα νικήσουμε το φόβο , θα καθαρίσει ο αέρας  και η ελπίδα θα φτερουγίσει ξανά στην καρδιά. Η αξιοπρέπεια θα τιμά πάντα το μέτωπο εκείνων που την τιμούν.
Θα συμφωνούσαν, είμαι βέβαιη και οι:
Κατερίνα Γώγου: «Δεν πυροβολούν στα πόδια, στο μυαλό. Το νου σου έ;»
Μπ. Μπρεχτ : «Μη χαίρεστε ότι σκοτώσατε το κτήνος. Η σκύλα που το γέννησε ζει και θα γεννήσει κι άλλα.»
Κ. Π. Καβάφης: «Αν δεν μπορείς να κάνεις τη ζωή σου όπως θέλεις, τούτο προσπάθησε, όσο μπορείς, μην την εξευτελίζεις.»
Κοζάνη 8-8-2015
                                                                                          Γκουτζιαμάνη Γιάννα
                                                                                                 φιλόλογος